آنزیم لیزوزیم (Lysozyme)
آنزیم لیزوزیم بوسیله غدد پوستی و غشای مخاطی ترشح میشود و در بسیاری از منابع مانند سفیده تخم مرغ ، شیر پستانداران ، بزاق و یا گیاهان و حتی باکتریوفاژ ها وجود دارد.این آنزیم بعنوان یک وسیله دفاعی در برابر هجوم باکتری بشمار میرود. واژه لیزوزیم در اصل برای توصیف آنزیمی به کار رفته است که دارای فعالیت لیتیک علیه سلول های باکتریایی است. این آنزیم بسیار با ارزش ، با نقش های متعدد پس از کشف توسط الکساندر فلمینگ در سال 1922 به صورت تجاری تهیه شد .
ساختار لیزوزیم :
این آنزیم متشکل از 129 آمینو اسید با وزن مولکولی 4/14 کیلودالتون و PI در محدوده 11-5/10 بوده و PH اپتیموم فعالیت آن 2/9 می باشد. این پروتئین چهار باند دی سولفید است که در حدود 3/0درصد وزن آن را قند تشکیل می دهد .
آنزیم لیزوزیم در طبقه بندی آنزیم های هیدرولاز:
آنزیم لیزوزیم (Lysozyme) از نوع آنزیم های هیدرولاز بوده و باعث تخریب و شکسته شدن دیوار سلولی بسیاری از باکتری ها میشود. نقش بارز لیزوزیم خاصیت ضد میکروبی آن است . در واقع این آنزیم یک آنتی بیوتیک طبیعی است و به تشخیص بسیاری از بیماریها کمک می کند. دامنه اثر این آنزیم در باکتری های گرم مثبت به مراتب بیشتر از باکتری های گرم منفی میباشد. اما امروزه با توسعه و گسترش فناوری و اصلاح ساختار آن ، دامنه اثر بخشی آن را بر روی باکتری های گرم مثبت و منفی بسط و گسترش داده اند.
لیزوزیم در صنعت مواد غذایی:
بدلیل خاصیت ضد میکروبی آن، در سال 1992، کمیته کارشناسی مشترکFAO/WHO در رابطه با افزودنی های غذایی اعلام کرد که لیزوزیم برای افزودن به مواد غذایی ایمن است .از آنجا که استفاده ازاین آزیم در کنار سایر ترکیبات آنتی باکتریال مانند نیسین و لاکتوفرین ، خواص آنزیمی آن را ارتقا میدهد و نیز نسبت به حرارت مقاومت نسبتا بالایی دارد ، فعالیت آن در غذاهای فرآوری شده حفظ میشود و بعنوان بهترین جایگزین برای بسیاری از نگهدارنده های شیمیایی مورد استقبال قرار گرفته است.
نقش لیزوزیم در درمان بیماری ها :
لیزوزیم در آئروسل ها و برای درمان بیماری ریوی مرتبط به نایژه ، به صورت پیشگیری کننده برای پوسیدگی های دندانی و محافظت از بافت بینی مورد استفاده قرار گرفته و برای محافظت یا ترمیم موضعی ضایعات التهابی و دیستروفی حقیقی پوست و بافت های نرم (مثل سوختگی ها، بیماری های ویروسی) با پمادهای متنوع درمانی ترکیب شده است.
منبع آنزیم لیزوزیم :
آنزیم لیزوزیم (Lysozyme) شرکت یکتا تجهیز آزما از منبع سفید تخم مرغ است. لیزوزیم سفیده تخم مرغ از تایپ C بوده و بعنوان مقاوم ترین آنزیم شناخته شده است. از جمله مزایای این محصول این است که بوسیله حلال های آلی غیرفعال نمیشود و فعالیت آن توانایی ترمیم بطور کامل را دارد. همچنین قدرت فعالیت بالایی در حالت منجمد و یا لیوفیلیزه دارد و نیز سازگار با pH 5.3~6.4 میباشد که مناسب برای پایداری مواد غذایی کم اسید است.
