استخراج DNA از مایع آمنیوتیک | آمینیوسنتز چیست؟

آمینیوسنتز چیست و چه نقشی در تشخیص اختلالات کروموزومی جنین دارد؟
+ بررسی فرآیند استخراج DNA از مایع آمنیوتیک با استفاده از کیتهای تخصصی
در دنیای پیشرفته پزشکی امروز، تشخیص زودهنگام اختلالات ژنتیکی جنین نقش کلیدی در تصمیمگیری والدین و پزشکان ایفا میکند. یکی از دقیقترین روشها برای بررسی سلامت ژنتیکی جنین، تست آمینوسنتز (Amniocentesis) است؛ روشی تهاجمی اما مؤثر که امکان بررسی DNA جنینی را فراهم میسازد. در این مقاله به بررسی کامل فرآیند آمینیوسنتز، استخراج DNA از مایع آمنیوتیک و تحلیل اختلالات کروموزومی خواهیم پرداخت و همچنین به معرفی کیتهای مناسب برای استخراج DNA از نمونههای حساس مانند مایع آمنیوتیک میپردازیم.
آمینیوسنتز چیست؟
آمینوسنتز نوعی آزمایش تهاجمی پیش از تولد است که طی آن، با استفاده از یک سوزن نازک، مقدار کمی از مایع آمنیوتیک اطراف جنین برداشت میشود. این مایع حاوی سلولهای جنینی است که اطلاعات ژنتیکی باارزشی را در اختیار متخصصین قرار میدهد.
زمان مناسب برای انجام آمینیوسنتز:
بین هفتههای ۱۵ تا ۲۰ بارداری، بیشترین دقت و کمترین خطر برای انجام این تست وجود دارد.
🔹 اختلالات کروموزومی قابل تشخیص از طریق آمینیوسنتز
تحلیل DNA استخراجشده میتواند انواع اختلالات ژنتیکی و کروموزومی را تشخیص دهد، از جمله:
اختلال | توضیح | شیوع تقریبی |
---|---|---|
سندرم داون (تریزومی ۲۱) | وجود یک کروموزوم اضافه در جفت ۲۱ | 1 در 700 تولد |
سندرم ادوارد (تریزومی ۱۸) | اختلال شدید در رشد | 1 در 5000 تولد |
سندرم پاتو (تریزومی ۱۳) | ناهنجاریهای شدید مغزی و جسمی | 1 در 16000 تولد |
سندرم ترنر (XO) | حذف یک کروموزوم جنسی X در دختران | 1 در 2500 تولد دختر |
تریپلوئیدی، حذف کروموزومی، ترانسلوکیشن | نادر ولی قابل تشخیص با FISH، QF-PCR، یا توالییابی |
استخراج DNA از مایع آمنیوتیک یکی از مراحل کلیدی در آزمایشهای ژنتیکی پیش از تولد است. این روش به پزشکان، آزمایشگاهها و متخصصان ژنتیک کمک میکند تا اختلالات کروموزومی جنین را پیش از تولد با دقت بالا تشخیص دهند. در این مقاله، به بررسی مرحلهبهمرحله فرآیند استخراج DNA از مایع آمنیوتیک میپردازیم و نکات مهم برای افزایش بازده و خلوص DNA را مرور میکنیم.
استخراج DNA از مایع آمنیوتیک
برای تحلیل ژنتیکی جنین، اولین قدم استخراج DNA با کیفیت از سلول های موجود در مایع آمنیوتیک است. این سلولها عمدتاً از پوست، دستگاه گوارش و مجاری ادراری جنین منشأ میگیرند و حاوی کروموزومهای کامل هستند.
✅ ویژگیهای یک استخراج موفق:
خلوص بالا (A260/280 ~ 1.8–2.0)
بازدهی مناسب حتی از حجمهای پایین نمونه (مثلاً 1-2 ml)
سازگاری با تستهای PCR، Real-Time PCR و توالییابی
🔹 معرفی کیت استخراج DNA از مایع آمنیوتیک
در آزمایشگاههای مولکولی، استفاده از کیتهای اختصاصی برای استخراج DNA از نمونههای جنینی، نتایج دقیقتری را تضمین میکند.
✔️ ویژگیهای کیت استخراج DNA از خون:
کیت استخراج DNA از خون و مایع آمینیوتیک
- دستورالعمل ساده بدون نیاز به لیز جداگانه گلبول قرمز
- روش استخراج ستونی با ستون های با کیفیت سیلیکایی
- DNA با غلظت و خلوص بالا قابل استفاده در سایر واکنش های مولکولی
- حذف کامل آلاینده ها و بازدارنده ها
- دارای پروتکل اختصاصی برای استخراج از مایع آمنیوتیک
این کیت برای مراکز ژنتیک و پژوهشی که با مایع آمنیوتیک یا CVS (نمونهبرداری از پرزهای جفتی) کار میکنند، گزینهای ایدهآل است.
مراحل استخراج DNA از مایع آمنیوتیک
مرحله ۱: جمعآوری نمونه
حجم توصیهشده: 1 تا 5 میلیلیتر
نگهداری: در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتیگراد و استخراج طی ۲۴ ساعت
مرحله ۲: سانتریفیوژ و جداسازی سلولها
نمونه را در دور 3000–5000 rpm به مدت 10 دقیقه سانتریفیوژ کنید.
Supernatant (مایع رویی) را دور ریخته و رسوب سلولی را برای استخراج نگه دارید.
مرحله ۳: لیز سلولی (Cell Lysis)
افزودن بافر لیز حاوی SDS یا دترجنت مشابه
افزودن Proteinase K برای شکستن پروتئینهای هستهای
انکوباسیون در دمای ۵۶–۶۰ درجه سانتیگراد به مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه
مرحله ۴: جداسازی DNA
بسته به نوع کیت، از یکی از دو روش زیر استفاده میشود:
الف) روش ستونی (Silica Column-Based)
افزودن بافر اتصال (Binding Buffer)
عبور از ستون سیلیکا در سانتریفیوژ
شستوشو با بافرهای مخصوص
خشک کردن ستون
الوشن (Elution) با آب مقطر یا بافر TE
✅ ب) روش مغناطیسی (Magnetic Beads-Based)
افزودن beads مغناطیسی
اتصال DNA به beads
جذب با مگنت، شستوشو و سپس الوشن
🔹 مرحله ۵: سنجش کیفیت و کمیت DNA
نانودراپ یا Qubit برای تعیین غلظت DNA
بررسی نسبت A260/A280 (حدود 1.8 تا 2.0) برای سنجش خلوص
بررسی کیفیت با ژل الکتروفورز یا PCR
⚠️ نکات مهم در استخراج DNA از مایع آمنیوتیک
نمونه باید تازه باشد؛ تأخیر در استخراج ممکن است باعث تجزیه DNA شود.
آلودگی با RNA یا پروتئین میتواند بر نتایج تستها تأثیر منفی بگذارد.
برای اطمینان از نتایج، استفاده از کیتهای تخصصی و استاندارد توصیه میشود.
🧪 معرفی کیت تخصصی استخراج DNA از مایع آمنیوتیک
برای دستیابی به DNA با خلوص بالا از نمونههای کمحجم مایع آمنیوتیک، استفاده از کیتهایی که بهصورت اختصاصی برای این کار طراحی شدهاند، ضروری است.
✔️ ویژگیهای کیت پیشنهادی ما کیت استخراج DNA از بافت یا خون فیورژن دارای پروتکل اختصاصی برای مایع آمنیوتیک :
مناسب برای نمونههای حساس مثل مایع آمنیوتیک و CVS
استخراج سریع در کمتر از ۶۰ دقیقه
عملکرد مؤثر حتی با 1 میلیلیتر نمونه
قابلیت استفاده در تستهای PCR، qPCR، Array-CGH، MLPA و توالییابی
🎯 کیت استخراج DNA از مایع آمنیوتیک انتخابی حرفهای برای مراکز ژنتیک، آزمایشگاههای تشخیصی و پروژههای تحقیقاتی دانشجویی
🧬 کاربردهای DNA استخراجشده از مایع آمنیوتیک
تشخیص اختلالات کروموزومی: مانند سندرم داون، ادوارد، پاتو و ترنر
بررسی جهشهای ژنی: در بیماریهای ارثی
آزمایشهای NGS و مولکولی: جهت شناسایی ناهنجاریهای نادر
مطالعات تحقیقاتی و پروژههای دانشجویی
❓ سؤالات متداول درباره استخراج DNA از مایع آمنیوتیک
آیا میتوان از DNA مایع آمنیوتیک برای تست PCR استفاده کرد؟
بله، در صورتیکه با کیت مناسب استخراج شود، DNA کیفیت لازم برای PCR و حتی توالییابی را خواهد داشت.
در چه شرایطی نمونه مایع آمنیوتیک قابل استفاده نیست؟
در صورت آلودگی میکروبی، نگهداری بیش از ۲۴–۴۸ ساعت، یا تخریب سلولها در اثر یخزدگی بدون کنترل.
تفاوت استخراج DNA از مایع آمنیوتیک با خون چیست؟
سلولهای موجود در مایع آمنیوتیک جنینیاند و تعدادشان کمتر است، بنابراین مراحل استخراج باید با دقت و ابزار مناسب انجام شود.
📌 نتیجهگیری
استخراج DNA از مایع آمنیوتیک یکی از مراحل حیاتی در آزمایشهای ژنتیک پیش از تولد است. برای دستیابی به نتایج دقیق و قابل اعتماد، استفاده از روشهای استاندارد و کیتهای با کیفیت بالا ضروری است. اگر شما پزشک، پژوهشگر یا کارشناس آزمایشگاه هستید، انتخاب ابزار مناسب در این مرحله تأثیر مستقیمی بر دقت تشخیص خواهد داشت.
🔬 برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره کیت استخراج DNA از مایع آمنیوتیک [نام برند شما]، با ما تماس بگیرید یا صفحه محصول را مشاهده کنید.
مراحل آزمایش ژنتیک بر پایه DNA استخراجشده
کشت سلولی (در صورت نیاز)
استخراج DNA با کیت تخصصی
ارزیابی کیفیت DNA
تستهای مولکولی (QF-PCR، MLPA، Array-CGH، یا NGS)
🔹 مزایای استفاده از کیت تخصصی در آزمایشگاهها
افزایش دقت در تشخیص بیماریهای ژنتیکی
کاهش خطای نمونهگیری
کارایی بالا حتی در حجمهای کم مایع
سرعت عمل در پاسخدهی به پزشک و مادر باردار
🔹 پرسشهای متداول (FAQ)
آیا آمینیوسنتز خطر دارد؟
در موارد نادر (< 1%) میتواند باعث سقط شود، ولی در مراکز معتبر این ریسک بسیار پایین است.
کیت استخراج DNA چقدر در نتیجه تأثیر دارد؟
خیلی زیاد. اگر DNA استخراجشده ناخالص، تخریبشده یا کممقدار باشد، نتایج تستهای مولکولی غیرقابل اعتماد خواهند بود.
آیا کیت شما با انواع دستگاههای PCR و Real-Time سازگاری دارد؟
بله، کیت طراحیشده برای کار در انواع پلتفرمهای آزمایشگاهی استاندارد مناسب است.
✳️ نتیجهگیری
استخراج DNA از مایع آمنیوتیک بخش حیاتی از فرآیند تشخیص پیش از تولد است. انتخاب یک کیت مناسب برای این مرحله، کیفیت نتایج ژنتیکی را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد. اگر در آزمایشگاه یا مرکز ژنتیک فعال هستید یا دانشجو و پزشک علاقهمند به مباحث ژنتیک پیش از تولد هستید، آشنایی با روند استخراج DNA و روشهای دقیق آن گامی ضروری در جهت ارتقای دانش و عملکرد بالینی شماست.
🎯 با استفاده از کیت استخراج DNA فیورژن ( کیت استخراج با بافت یا خون، دقت و اطمینان را به فرآیند تشخیص ژنتیکی پیش از تولد اضافه کنید.