مقالات

ویروس HPV و تست های تشخیصی برای غربالگری سرطان دهانه رحم

واکسن گارداسیل:

خبر خوب اینکه، بیشتر عفونت های HPV   که منجر به ایجاد سرطان و یا زگیل تناسلی می شوند با تزریق واکسن،  تا حدود زیادی قابل پیش گیری هستند. واکسن های پیش گیری کننده HPV از سال 2006 در دسترس عموم هستند. این واکسن ها (2 ظرفیتی، 4 ظرفیتی و 9 ظرفیتی) از ذرات ویروس مانند یا VLPs (Virus-like particles) به صورت نوترکیب ساخته شده اند. این واکسن ها حاوی مواد ژنتیکی ویروسی و یا محصولات بیولوژیکی زنده ویروسی نمی باشند، بنابراین قادر به تکثیر ویروس و ایجاد عفونت در بدن فرد دریافت کننده واکسن نمی باشند.

تمامی این واکسن ها سطوح بالایی از آنتی بادی های سرمی را در بیش از 99% از افراد دریافت کننده واکسن القا می کنند و تصور می شود که آنتی بادی های خنثی کننده HPV، محافظت خوبی در برابر ویروس ایجاد می کنند.

توجه داشته باشید که حتی اگر واکسن تزریق کنید باز هم نیاز به تست پاپ اسمیر و غربالگری HPV و سرطان دهانه رحم دارید.چون واکسن شما را بر علیه تمام انواع HPV که می تواند سرطان ایجاد کند ایمن نمی کند.

تشخیص ویروس HPV:

در کشورهای در حال توسعه با برنامه های غربالگری، پاپ اسمیر از سال 1950، به عنوان ابزار اولیه برای تشخیص مرفولوژیکی تغییرات بافتی سطحی((CIN استفاده می شود برای پیش بینی سرطان رحم استفاده می شود.در بسیاری از موارد CIN می توان درمان شود  قبل از اینکه تبدیل به سرطان شود. علی رغم اینکه پاپ اسمیر و بسیاری از روش های سیتولوژیکی مزیت های بسیاری دارند،محدودیت هایی نیز دارند. به عنوان مثال به واسطه پاپ اسمیر ژنوتیپ HPV مشخص نمی شود و عفونت های اولیه ای را که هنوز تغییر بافتی ایجاد نکرده اند، نمی تواند تشخیص دهد.

با توجه به اینکه با روش های سرولوژیک و کشت سلولی امکان تشخیص ویروس HPV و تشخیص تایپ های آن وجود ندارد، و به دلیل محدودیت هایی که تست های هیستولوژی پاپ اسمیر برای بررسی سرطان سرویکس دارد امروزه از روش های دقیق تر و حساس تر مولکولی مثل PCR ، HPV Typing ، Real-time PCR جهت تشخیص دقیق ویروس  HPV  و تایپ های آن استفاده می شود. به نظر می رسد که بهترین راه برای تشخیص زودهنگام، علاوه بر بررسی ضایعات پیش سرطانی و سرطانی دهانه رحم و نمونه های پاپ اسمیر مشکوک به عفونت HPV، انجام آزمایش های دقیق  مثل PCR، DNA probs، Hybrid capture2 (HC2) می باشند. آزمایش PCR در واقع یک روش غیر تهاجمی و استاندارد برای شناسایی DNA  ویروس می باشد.

هنگامی که از یک تست برای غربالگری سرطان دهانه رحم استفاده می کنیم هر چند وقت فرد باید یک تست  HPV بستگی به سن،سلامت و سابقه ی غربالگری سرطان رحم انجام دهد.غربالگری می تواند به واسطه ی تست پاپ اسمیر، تست HPV و یا ازمایش همزمان با استفاده از دو تا ازمون باشد. سازمان های پزشکی حرفه ای غربالگری سرطان رحم را بین سنین 21 تا 65 سال توصیه می کنند.

در بیماران مبتلا به سرطان اوروفارنکس، ممکن است تست HPV روی نمونه های بافتی پس از تشخیص سرطان انجام شود.

تایپ های پر خطر ویروس پاپیلومای انسانی | ویروس HPV

هدف از تست های مولکولی برای تشخیص ویروس پاپیلومای انسانی، شناسایی و غربالگری زنان مبتلا به عفونت HPV به ویژه تایپ های پرخطر HPV16  و HPV18  می باشد. تشخیص HPV  از نمونه های ادرار به عنوان یکی از موثرترین روش های غیرتهاجمی برای غربالگری زود هنگام سرطان دهانه رحم در زنان جوان گزارش شده است.

تست بر روی اسید نوکلیئک (DNA) به واسطه واکنش زنجیره ای پلی مراز به عنوان یک روش استاندارد غیرتهاجمی برای تشخیص حضور عفونت رحمی HPV استفاده می شود. به کار بردن تست مولکولی مناسب می تواند :

  • حساسیت روش های غربالگری سرطان دهانه رحم را به واسطه ی تشخیص زودتر انواع پرخطر این ویروس در زنان 30سال و بالاتر با سیتولوژی نرمال افزایش دهد.
  • نیاز به کولوسکپی غیرضروری در بیماران 21 سال و بالاتر با نتایج سیتولوژِ ASC-US(atypical squamous cells of undetermined significance) را کاهش می دهد.

 

تست های تشخیصی برای غربالگری سرطان دهانه رحم:

تست پاپ اسمیر (Pap smear) : تغییرات سلولی در دهانه رحم بررسی می شود.

تست مولکولی  : به دنبال DNA ویروس HPV  می گردیم که ممکن است باعث ایحاد تغییرات سلولی شود.

تست های تشخیص نشانگرهای سلولی (Cellular markers):  در این روش تشخیصی به دنبال شناسایی ماده ژنتیکی ویروس HPVنیستیم و شواهد وجود دو پروتین P16  و Ki-67 بررسی می شود. مقدار این پروتین ها در نمونه های سلولی آلوده به ویروس HPV افزایش می یابد.

سرطان دهانه  رحم از طریق غربالگری های منظم و درمان های بعدی قابل پیش بینی و تشخیص زود هنگام می باشد. هدف از غربالگری سرطان سرویکس، یافتن تغییرات سلولی پیش سرطانی در مراحل اولیه، قبل از تبدیل شدن به سرطان است و با درمان به موقع می توان از پیشرفت سرطان جلوگیری کرد. این تست های غربالگری هر چند وقت یکبار با توجه به نظر پزشک متخصص با در نظر گرفتن  سن، سلامتی و سابقه غربالگری صورت می گیرد.

در حال حاضر آزمایشات غربالگری برای سایر سرطان های مرتبط با ویروس پاپیلومای انسانی توصیه نمی شود.

تست HPV PCR و HPV Typing:

برای انجام تست های مولکولی و شناسایی ماده ژنتیکی ویروس HPV ، در درجه اول نیاز به استخراج ویروس از نمونه های ارسالی به آزمایشگاه تشخیص طبی داریم. نمونه های ارسالی جهت تست مولکولی بسته به تشخیص و درخواست پزشک شامل،  تین پرپ (TIN PREP) ، لام های پاپ اسمیر، زگیل، بلوک های پارافینی می باشد. با توجه به نوع نمونه ارسالی جهت استخراج DNA  ویروس، شرکت یکتا تجهیز آزما که نمایندگی رسمی کمپانی Favorgen تایوان در ایران را دارا می باشد، کیت های استخراج DNA زیر را معرفی می کند:

کیت استخراج DNA از خون/  Blood DNA genomic extraction mini kit   :

کیت  FavorPrep Blood Genomic DNA Extraction Mini Kit قادر به استخراج DNA  از نمونه های خون کامل، پلاسما، سرم و بافی کوت، مایع آمنیوتیک و سایر مایعات بدن از جمله نمونه های واژینال که به صورت تین پرپ به آزمایشگاه ارسال می شود، می باشد. طبق پروتکل کیت مقدار µl 200 از نمونه  به میکروتیوب منتقل می شود و بقیه مراحل طبق دستورالعمل مندرج شده در سایت یکتا تجهیز آزما که در داخل کیت نیز قرار دارد، به پیش می رود. محصول نهایی استخراج شده جهت انجام تست HPV Typing  استفاده می شود.

کیت استخراج DNA از بافت /   Tissue DNA genomic DNA extraction mini kit:

کیت FavorPrep Tissue Genomic DNA Extraction Mini Kit ، قادر به استخراج DNA  از نمونه های بافت حیوانی، سلول های کشت شده، خون، ویروس، باکتری، مخمر، قارچ، لکه خون خشک شده، سوآپ، شیر، اسپرم، بزاق، بافت های فیکس شده با پارافین و …می باشد.

در صورتی که نمونه ارسالی به آزمایشگاه جهت انجام تست HPV PCR نمونه زگیل باشد، کیت استخراجDNA  ازبافت کمپانی Favorgen پیشنهاد می شود. با کمک بافرهای لیز کننده قوی موجود در کیت وغشای سیلیکایی مرغوب استفاده شده در ستون های کیت، به راحتی قادر به استخراج DNA ویروس HPV از نمونه بافت زگیل خواهید بود.

غشای سیلیکایی ستون های موجود در کیت، تا 60 میکروگرم گنجایش دارند که این امر باعث محبوبیت زیاد این کیت ها در بازار شده است. DNA استخراج شده از بافت زگیل، جهت انجام تست HPV Typing  استفاده می شود.

کیت استخراج DNA از بافت پارافینه / FFPE paraffin-fixed Tissues DNA Extraction micro kit :

در صورتی که نمونه ارسالی به آزمایشگاه به صورت بافت پارافینه و یا بافت فیکس شده با فرمالین باشد، می توانیم از کیت استخراج DNA از بافت پارافینه و همچنین کیت استخراج DNA از بافت استفاده کنیم. طبق پروتکل استخراج FavorPrep Tissue Genomic DNA Extraction Mini Kit، مقدار 25mg از بافت پارافینه را به میکروتیوب منتقل می کنیم و سپس با استفاده از زایلن، پارافین زدایی کرده و با کمک اتانول، زایلن زدایی می کنیم و بقیه مراحل را طبق پروتکل کیت پیش می بریم.، برای بافت فیکس شده با فرمالین نیز، 25mg از بافت را 2 بار با محلول  PBS شستشومی دهیم( جهت از بین بردن فرمالین) و سپس نمونه را با کمک micropestle و یا ازت مایع خرد می کنیم و بقیه مراحل را طبق پروتکل کیت پیش می بریم. از DNAاستخراج شده از ویروس HPV جهت تست PCR  و انجام HPV Typing استفاده می شود.

  • آیا با استفاده از واکنش زنجیره ای پلیمراز می توان عفونت رحمی HPV را تشخیص  داد؟

بله، واکنش زنجیره ای پلی مراز به عنوان یک روش استاندارد غیرتهاجمی برای تشخیص حضور عفونت رحمی HPV استفاده می شود.

  • برای تشخیص و غربالگری سرطان دهانه رحم از چه تست هایی می توان استفاده کرد؟

می توان از تست های تست پاپ اسمیر، تست های مولکولی و تست های تشخیص نشانگرهای سلولی استفاده کرد.

  • از چه نمونه هایی میتوان برای انجام تست های مولکولی استفاده کرد؟

این نمونه ها بسته به تشخیص و درخواست پزشک  می تواند شامل،  تین پرپ (TIN PREP) ، لام های پاپ اسمیر، زگیل، بلوک های پارافینی  باشد.

  • آیا برای انجام تست های مولکولی بر روی نمونه های HPV نیازمند استخراج ماده ی ژنتیکی ویروس هستیم؟

بله، جهت انجام تست های مولکولی لازم است ابتدا ماده ی ژنتیکی ویروس با استفاده از کیت های استخراج انجام شود.

  • چگونه می توان ماده ی ژنتیکی ویروس HPV را استخراج کرد؟

با توجه به اینکه ماده ی ژنتیکی ویروس DNA می باشد،بر اساس نوع نمونه می توان از کیت های استخراج DNA استفاده کرد.

  • آیا می توان برای ایمنی در مقابل ویروس HPV از واکسن استفاده کرد؟

بله، می توان برای ایمنی در مقابل تعدادی از انواع HPV از واکسن های موجود در بازار استفاده کرد.

2 دیدگاه در “ویروس HPV و تست های تشخیصی برای غربالگری سرطان دهانه رحم

  1. سارا گفت:

    برای کسی که مجرده برای تشخیص hpv چه آزمایشی انجام میشه ؟؟

    1. yektatajhiz گفت:

      با سلام.به آزمایشگاه تشخیصی مراجعه نمایید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *