ویروس HPV و سرطان دهانه رحم

ویروس HPV و سرطان دهانه رحم

ویروس HPV عامل اصلی ایجاد سرطان دهانه رحم است و بیش از 95٪ موارد این سرطان با این ویروس ارتباط دارد.

• نوع‌های پرخطر HPV: HPV-16 و HPV-18 مسئول حدود 70٪ موارد سرطان دهانه رحم هستند.
• مسیر ایجاد سرطان: عفونت‌های پایدار با نوع‌های پرخطر HPV می‌توانند منجر به تغییرات غیرطبیعی در سلول‌های دهانه رحم شوند. در صورت عدم درمان، این تغییرات ممکن است به سرطان منجر شوند.

• عوامل خطر سرطان دهانه رحم

  علاوه بر عفونت HPV، عوامل زیر می‌توانند خطر سرطان دهانه رحم را افزایش دهند:

  1. رابطه جنسی در سنین پایین: افزایش احتمال عفونت با HPV.
  2. تعدد شرکای جنسی: افزایش احتمال قرار گرفتن در معرض نوع‌های مختلف HPV.
  3. سیستم ایمنی ضعیف: مانند افراد مبتلا به HIV.
  4. سیگار کشیدن: مواد شیمیایی موجود در سیگار می‌توانند بر سلول‌های دهانه رحم تأثیر بگذارند.
  5. عدم انجام غربالگری: نادیده گرفتن آزمایش‌های منظم مانند پاپ اسمیر.

علائم سرطان دهانه رحم

سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه اغلب بدون علامت است. با این حال، در مراحل پیشرفته‌تر ممکن است علائم زیر ظاهر شوند:

• خونریزی غیرطبیعی واژن (مانند خونریزی بعد از رابطه جنسی یا بین دوره‌های قاعدگی).
• ترشحات غیرطبیعی واژن.
• درد در ناحیه لگن یا هنگام رابطه جنسی.

تشخیص ویروس HPV:

در کشورهای در حال توسعه با برنامه های غربالگری، پاپ اسمیر از سال 1950، به عنوان ابزار اولیه برای تشخیص مرفولوژیکی تغییرات بافتی سطحی((CIN استفاده می شود برای پیش بینی سرطان رحم استفاده می شود.در بسیاری از موارد CIN می توان درمان شود  قبل از اینکه تبدیل به سرطان شود. علی رغم اینکه پاپ اسمیر و بسیاری از روش های سیتولوژیکی مزیت های بسیاری دارند،محدودیت هایی نیز دارند. به عنوان مثال به واسطه پاپ اسمیر ژنوتیپ HPV مشخص نمی شود و عفونت های اولیه ای را که هنوز تغییر بافتی ایجاد نکرده اند، نمی تواند تشخیص دهد.

با توجه به اینکه با روش های سرولوژیک و کشت سلولی امکان تشخیص ویروس HPV و تشخیص تایپ های آن وجود ندارد، و به دلیل محدودیت هایی که تست های هیستولوژی پاپ اسمیر برای بررسی سرطان سرویکس دارد امروزه از روش های دقیق تر و حساس تر مولکولی مثل PCR ، HPV Typing ، Real-time PCR جهت تشخیص دقیق ویروس  HPV  و تایپ های آن استفاده می شود. به نظر می رسد که بهترین راه برای تشخیص زودهنگام، علاوه بر بررسی ضایعات پیش سرطانی و سرطانی دهانه رحم و نمونه های پاپ اسمیر مشکوک به عفونت HPV، انجام آزمایش های دقیق Real-time PCR می باشند. آزمایش PCR در واقع یک روش غیر تهاجمی و استاندارد برای شناسایی DNA ویروس می باشد.

هنگامی که از یک تست برای غربالگری سرطان دهانه رحم استفاده می کنیم هر چند وقت فرد باید یک تست  HPV بستگی به سن،سلامت و سابقه ی غربالگری سرطان رحم انجام دهد.غربالگری می تواند به واسطه ی تست پاپ اسمیر، تست HPV و یا ازمایش همزمان با استفاده از دو تا ازمون باشد. سازمان های پزشکی حرفه ای غربالگری سرطان رحم را بین سنین 21 تا 65 سال توصیه می کنند.

در بیماران مبتلا به سرطان اوروفارنکس، ممکن است تست HPV روی نمونه های بافتی پس از تشخیص سرطان انجام شود.

خلاصه روش‌های تشخیص سرطان دهانه رحم

1. آزمایش پاپ اسمیر: بررسی تغییرات غیرطبیعی سلولی در دهانه رحم.
2. کولپوسکوپی: مشاهده دقیق دهانه رحم با استفاده از دستگاه کولپوسکوپ.
3. بیوپسی: برداشتن نمونه‌ای از بافت دهانه رحم برای بررسی بیشتر.
4. تست HPV DNA: شناسایی نوع‌های پرخطر HPV.

درمان سرطان دهانه رحم

نوع درمان بستگی به مرحله سرطان دارد:

1. در مراحل اولیه:
   • جراحی: شامل برداشت سلول‌های سرطانی یا دهانه رحم.
   • حلقه الکتروسرجری (LEEP): برداشتن سلول‌های غیرطبیعی با استفاده از جریان الکتریکی.
2. در مراحل پیشرفته‌تر:
   • رادیوتراپی: استفاده از پرتو برای نابودی سلول‌های سرطانی.
   • شیمی‌درمانی: استفاده از داروهای شیمیایی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی.
   • ترکیب رادیوتراپی و شیمی‌درمانی معمولاً در موارد پیشرفته استفاده می‌شود.
3. ایمونوتراپی: در موارد خاص، تقویت سیستم ایمنی برای مبارزه با سرطان.

جهت پیشگیری تزریق واکسن گارداسیل در سنین پایین توصیه می شود.برای اطلاعات بیشتر در مورد واکسن به مقاله واکسن گارداسیل مراجعه نمایید

توضیحات علمی تر تست HPV PCR و HPV Typing:

برای انجام تست های مولکولی و شناسایی ماده ژنتیکی ویروس HPV ، در درجه اول نیاز به استخراج ویروس از نمونه های ارسالی به آزمایشگاه تشخیص طبی داریم. نمونه های ارسالی جهت تست مولکولی بسته به تشخیص و درخواست پزشک شامل،  تین پرپ (TIN PREP) ، لام های پاپ اسمیر، زگیل، بلوک های پارافینی می باشد. با توجه به نوع نمونه ارسالی جهت استخراج DNA  ویروس، شرکت یکتا تجهیز آزما که نمایندگی رسمی کمپانی Favorgen تایوان در ایران را دارا می باشد، کیت های استخراج DNA زیر را معرفی می کند:

کیت استخراج DNA از خون/  Blood DNA genomic extraction mini kit   :

کیت  FavorPrep Blood Genomic DNA Extraction Mini Kit قادر به استخراج DNA  از نمونه های خون کامل، پلاسما، سرم و بافی کوت، مایع آمنیوتیک و سایر مایعات بدن از جمله نمونه های واژینال که به صورت تین پرپ به آزمایشگاه ارسال می شود، می باشد. طبق پروتکل کیت مقدار µl 200 از نمونه  به میکروتیوب منتقل می شود و بقیه مراحل طبق دستورالعمل مندرج شده در سایت یکتا تجهیز آزما که در داخل کیت نیز قرار دارد، به پیش می رود. محصول نهایی استخراج شده جهت انجام تست HPV Typing  استفاده می شود.

کیت استخراج DNA از بافت /   Tissue DNA genomic DNA extraction mini kit:

کیت FavorPrep Tissue Genomic DNA Extraction Mini Kit ، قادر به استخراج DNA  از نمونه های بافت حیوانی، سلول های کشت شده، خون، ویروس، باکتری، مخمر، قارچ، لکه خون خشک شده، سوآپ، شیر، اسپرم، بزاق، بافت های فیکس شده با پارافین و …می باشد.

در صورتی که نمونه ارسالی به آزمایشگاه جهت انجام تست HPV PCR نمونه زگیل باشد، کیت استخراجDNA  ازبافت کمپانی Favorgen پیشنهاد می شود. با کمک بافرهای لیز کننده قوی موجود در کیت وغشای سیلیکایی مرغوب استفاده شده در ستون های کیت، به راحتی قادر به استخراج DNA ویروس HPV از نمونه بافت زگیل خواهید بود.

غشای سیلیکایی ستون های موجود در کیت، تا 60 میکروگرم گنجایش دارند که این امر باعث محبوبیت زیاد این کیت ها در بازار شده است. DNA استخراج شده از بافت زگیل، جهت انجام تست HPV Typing  استفاده می شود.

کیت استخراج DNA از بافت پارافینه / FFPE paraffin-fixed Tissues DNA Extraction micro kit :

در صورتی که نمونه ارسالی به آزمایشگاه به صورت بافت پارافینه و یا بافت فیکس شده با فرمالین باشد، می توانیم از کیت استخراج DNA از بافت پارافینه و همچنین کیت استخراج DNA از بافت استفاده کنیم. طبق پروتکل استخراج FavorPrep Tissue Genomic DNA Extraction Mini Kit، مقدار 25mg از بافت پارافینه را به میکروتیوب منتقل می کنیم و سپس با استفاده از زایلن، پارافین زدایی کرده و با کمک اتانول، زایلن زدایی می کنیم و بقیه مراحل را طبق پروتکل کیت پیش می بریم.، برای بافت فیکس شده با فرمالین نیز، 25mg از بافت را 2 بار با محلول  PBS شستشومی دهیم( جهت از بین بردن فرمالین) و سپس نمونه را با کمک micropestle و یا ازت مایع خرد می کنیم و بقیه مراحل را طبق پروتکل کیت پیش می بریم. از DNAاستخراج شده از ویروس HPV جهت تست PCR  و انجام HPV Typing استفاده می شود.