تشخیص ویروس BK
تشخیص ویروس BK یا پولیوما ویروس
تشخیص ویروس BK تا حد زیادی بر شواهد مبتنی بر بیوپسی متکی است که عموماً با بیوپسی آلوگرافت کلیه انجام می شود. با این حال ، تشخیص عفونت گاهی به دلیل شباهت های پاتولوژیک بین نفروپاتی مرتبط با ویروس ( BKVAN ) و رد سلولی حاد می تواند دشوار باشد. با کمک روش PCR حساس و کمی ، میتوان به مدیریت تشخیصی و درمانی نفروپاتی BKV کمک کرد. این ویروس را می توان با آزمایش خون یا آزمایش ادرار، علاوه بر انجام بیوپسی در کلیه ها ، تشخیص داد. تکنیک های PCR اغلب برای شناسایی ویروس انجام می شود. تشخیص بیماری و شدت عفونت BKV ، با درک ما از پاتوژنز نفروپاتی مطابقت دارد. ویروس بعد از پیوند ، تکثیر خود را آغاز می کند و از طریق مراحل قابل تشخیص : ویروسی ، سپس ویرمی و در نهایت نفروپاتی ، پیشرفت می کند.
آزمایش تشخیصی با کشت ویروس BK
آزمایش تشخیصی با کمک کشت ویروس، یک آزمایش طولانی بوده و نیازمند محیط کشت گران قیمت است. بنابراین این روش به ندرت استفاده می شود با اینکه به شدت حساس و اختصاصی است. آزمایش ادرار منفی 100% ارزش اخباری دارد، اما آزمایش ادرار مثبت باید با آزمایش خون پیگیری شود. تست سرولوژیکی نیز می تواند برای تشخیص استفاده شود.این تست یک تست حساس بوده و علی رغم اختصاصی بودن آنالیز آن به شدت دشوار می باشد. در واقع انتقال ویروس در مرحله نهفته و واکنش های ایمنی با سایر پلیوماویروس ها ، آنالیز سطح IgG را دشوار می کند. برخی مطالعات نشان داده اند که برخی بیماران که مبتلا به بیماری های دیگری مثل HIV هستند، با گذشت زمان و قدیمی شدن بیماری ممکن است آنتی بادی های اختصاصی BK را به مرور زمان از دست بدهند. روش تشخیصی دیگر ، روش PCR است. این روش تشخیصی PCR که می تواند بر روی خون، ادرار و CSF انجام بگیرد به دلیل ارزش تشخیصی 100 درصد و سرعت تشخیصی بالا، در حال حاضر غالب ترین روش تشخیصی می باشد. این آزمایش وجود ماده ژنتیکی ویروس BK از خانواده پلیوماویروس انسانی را تشخیص می دهد.
بررسی ویروس BK در بیماران پیوند کلیه
تشخیص سریع و درست بسیار حائز اهمیت می باشد. این روش به خصوص برای گیرندگان پیوند کلیه کمک کننده است. پس از پیوند کلیه وجود ویروس BK باید هر 3ماه به مدت دو سال و سپس هر ساله بررسی می شود. به علاوه می توان از روش Quantitative Realtime PCR نیز که یک روش تشخیصی امیدوار کننده به شمار می رود می توان استفاده کرد .نتایج به صورت کپی در هر میلی لیتر از ویروس BK ، گزارش می شوند.سطح بالای ویروس BK بیشتر از 5×10³ کپی در هر میلی لیتر از پلاسما نشان دهنده ی ریسک بالای ابتلا به بیماری می باشد.
روش شناسایی ویروس BK
ویروس را می توان با روش Real Time PCR جهت شناسایی BKV DNA ، روش reverse transcription–PCR برای شناسایی BKV RNA، روش سیتولوژی برای سلول های اپیتلیال حاوی BKV که ” cells decoy ” نامیده می شوند ، و یا میکروسکوپ الکترونی جهت شناسایی ذرات ویروسی تشخیص داد.
زمانی که پزشک مشکوک به BKVN می شود، تشخیص با استفاده از بیوپسی کلیه تایید می شود. اما گاهی تشخیص مورفولوژیکی BKVN بسیار دشوار است به همین دلیل تکنیک های جانبی مانند ایمونوهیستوشیمی، هیبریداسیون درجا، میکروسکوپ الکترونی و همچنین واکنش زنجیره ای پلی مراز (PCR) روی بافت کلیه جهت تشخیص استفاده می شود. غربالگری BKV و آزمایش کمی BKV به طور فزاینده ای در آزمایشگاه های ویروس شناسی مولکولی انجام می شود.
عفونت فعال ویروس BK
این تست ها جهت تشخیص عفونت های فعال ویروس BK حساس هستند اما جهت تشخیص نفروپاتی اختصاصیت ندارند ، چرا که ویروسِ شناسایی شده می تواند از هر نقطه ای از دستگاه ادراری منشاء بگیرد. شناسایی DNA ویروس BK در پلاسما یا ویرمی ممکن است نشانگر بهتری برای تشخیص نفروپاتی باشد. با تشدید عفونت ، نشانگرهای تکثیر ویروسی افزایش می یابد. مقادیر آستانه برای پیش بینی نفروپاتی BKV پیشنهاد شده است ، اما هم پوشانی قابل توجهی از این مقادیر در بین گیرندگان پیوند بدون نفروپاتی BKV، نفروپاتی BKV فعال و نفروپاتی برطرف شده BKV وجود دارد ؛ بنابراین ، بیوپسی کلیه پیوندی ، استاندارد طلایی برای تشخیص نفروپاتی BKV است. نکته مهم این است که نفریت بینابینی و تغییرات سیتوپاتیک توبولار نفروپاتی BKV می تواند کانونی یا ایزوله شده در مدولا باشد و در یک سوم نمونه برداری ها در صورتی که تنها یک هسته ارزیابی شود ، نادیده گرفته می شود. بنابراین حداقل دو هسته شامل بصل النخاع باید بررسی شود. اگر در بافت شناسیِ روتین ، تغییرات سیتوپاتیک وجود نداشته باشد اما پزشک از لحاظ بالینی هم چنان مشکوک به بیماری باشد ، آزمایشات کمکی مانند ایمونوهیستوشیمی به طور خاص انجام می شود.
درمان بیماران آلوده با ویروس BK
علاوه بر مشکلات موجود در تشخیص بیماری ، درمان BKVAN نیز می تواند بسیار پیچیده باشد. متاسفانه ، گزینه های درمانی جهت عفونت ویروس BK محدود می باشد ، و هیچ گونه روش پیشگیری موثری در برابر عفونت با ویروس BK وجود ندارد. کاهش سرکوب سیستم ایمنی به طور کلی به عنوان گزینه درمانی اولیه برای مدیریت BKVAN توصیه می شود. علیرغم کاهش سرکوب سیستم ایمنی ، BKV می تواند در آلوگرافت کلیه باقی بماند و منجر به از دست دادن تدریجی عملکرد کلیه شود. از این رو ، گزینه های درمانی جدید برای درمان BKVAN در حال ارزیابی است. کاهش دوز درمان سرکوب کننده سیستم ایمنی در حال حاضر بهترین رویکرد در درمان ویروس BK در گیرندگان پیوند می باشد. اگرچه سرکوب بیش از حد سیستم ایمنی ، ریسک فاکتور اصلی برای عفونت با ویروس BK به حساب می آید. عمل پیوند ، مذکر بودن ، زیاد بودن سن گیرنده پیوند ، رد قبلی پیوند ، درجه عدم تطابق آنتی ژن لکوسیت انسانی ، طولانی شدن زمان ایسکمی سرد ، سرواستاتوس BK و قرار دادن استنت حالب ، همگی به عنوان عوامل خطر ابتلا به عفونت با ویروس BK مطرح شده است.
همان طور که در بالا اشاره شد ، یکی از دقیق ترین و حساس ترین روش های شناسایی ویروس BK انجام تست Real Time PCR می باشد. با کمک کیت استخراج DNA از خون | Blood DNA genomic extraction mini kit ، که توسط شرکت یکتا تجهیز آزما ( نمایندگی رسمی Favorgen تایوان ) ارائه می شود ، قادر به استخراج DNA ویروس BK از نمونه های خونی و ادرار خواهید بود. همچنین ، در صورتی که نمونه مورد نظر جهت آزمایش ، بافت پیوندی بیوپسی شده باشد ، با استفاده از کیت استخراج DNA از بافت | Tissue DNA genomic DNA extraction mini kit ، قادر به استخراج DNA ویروس BK از بافت مورد نظر خواهید بود.
در صورتی که نمونه مورد نظر ، مایعات عاری از سلول مثل سرم ، پلاسما و … باشد ، با استفاده از کیت استخراج وایرال DNA / RNA ، قادر به استخراج DNA ویروس BK خواهید بود.