واکسن گارداسیل

واکسن گارداسیل:

واکسن گارداسیل (Gardasil) یکی از مهم‌ترین پیشرفت‌های پزشکی در زمینه پیشگیری از بیماری‌های مرتبط با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است. این واکسن، که ابتدا در سال 2006 تأیید شد، نقشی اساسی در کاهش شیوع سرطان دهانه رحم و دیگر بیماری‌های ناشی از HPV داشته است. در این مقاله به معرفی واکسن گارداسیل، مکانیسم عمل، مزایا، عوارض جانبی، و اهمیت آن در سلامت عمومی می‌پردازیم.

واکسن گارداسیل یک واکسن مؤثر و تأیید‌شده برای پیشگیری از عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است. این ویروس عامل اصلی برخی از سرطان‌ها از جمله سرطان دهانه رحم، مقعد، گلو و زگیل تناسلی در زنان و مردان است.

گارداسیل در دو نوع اصلی تولید می‌شود:

• Gardasil 4: محافظت در برابر ۴ نوع HPV

• Gardasil 9: محافظت در برابر ۹ نوع HPV (نوع پیشرفته‌تر و رایج‌تر)پ

📌بیشتر بخوانید : تست HPV PCR چیست؟ویروس HPV و سرطان دهانه رحم

گارداسیل چه بیماری‌هایی را پیشگیری می‌کند؟

• سرطان دهانه رحم (Cervical Cancer)

• سرطان واژن و فرج

• زگیل تناسلی

• سرطان مقعد و ناحیه تناسلی در مردان

• سرطان گلو و حنجره (در اثر HPV دهانی)

  ---

   

ویروس HPV و اهمیت واکسیناسیون

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یکی از شایع‌ترین ویروس‌های منتقله از راه تماس جنسی است و بیش از 200 نوع مختلف دارد. از این میان، برخی نوع‌ها مانند HPV-16 و HPV-18 مسئول بیش از 70٪ موارد سرطان دهانه رحم هستند. همچنین نوع‌های HPV-6 و HPV-11 مسئول ایجاد 90٪ از زگیل‌های تناسلی می‌باشند. واکسن گارداسیل با هدف پیشگیری از این نوع‌ها طراحی شده است.

بیشتر عفونت های HPV که منجر به ایجاد سرطان و یا زگیل تناسلی می شوند با تزریق واکسن،  تا حدود زیادی قابل پیش گیری هستند. واکسن های پیش گیری کننده HPV از سال 2006 در دسترس عموم هستند. این واکسن ها (2 ظرفیتی، 4 ظرفیتی و 9 ظرفیتی) از ذرات ویروس مانند یا VLPs (Virus-like particles) به صورت نوترکیب ساخته شده اند. این واکسن ها حاوی مواد ژنتیکی ویروسی و یا محصولات بیولوژیکی زنده ویروسی نمی باشند، بنابراین قادر به تکثیر ویروس و ایجاد عفونت در بدن فرد دریافت کننده واکسن نمی باشند.

تمامی این واکسن ها سطوح بالایی از آنتی بادی های سرمی را در بیش از 99% از افراد دریافت کننده واکسن القا می کنند و تصور می شود که آنتی بادی های خنثی کننده HPV، محافظت خوبی در برابر ویروس ایجاد می کنند.

توجه داشته باشید که حتی اگر واکسن تزریق کنید باز هم نیاز به تست پاپ اسمیر و غربالگری HPV و سرطان دهانه رحم دارید.چون واکسن شما را بر علیه تمام انواع HPV که می تواند سرطان ایجاد کند ایمن نمی کند

انواع واکسن گارداسیل

1. گارداسیل 4 (Gardasil 4):
   • محافظت در برابر چهار نوع HPV (16، 18، 6 و 11).
   • کاهش خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم، زگیل تناسلی، و سرطان‌های مرتبط.
2. گارداسیل 9 (Gardasil 9):
   • محافظت در برابر 9 نوع HPV (16، 18، 6، 11، 31، 33، 45، 52 و 58).
   • افزایش پوشش و کاهش خطر ابتلا به دیگر سرطان‌های مرتبط با HPV.

سن مناسب برای تزریق واکسن گارداسیل

سازمان بهداشت جهانی (WHO) و CDC توصیه می‌کنند:

بهترین زمان تزریق واکسن گارداسیل پیش از شروع روابط جنسی است، زیرا بیشترین اثربخشی را در این بازه دارد.

مکانیسم عمل واکسن

گارداسیل از طریق تحریک سیستم ایمنی بدن برای تولید آنتی‌بادی علیه HPV عمل می‌کند. این واکسن حاوی ذراتی شبیه به پوشش ویروس است که غیرعفونی بوده و نمی‌توانند بیماری ایجاد کنند. در نتیجه، بدن برای مقابله با ویروس واقعی آماده می‌شود.

• تا ۹۷٪ از ابتلا به انواع خاصی از HPV جلوگیری می‌کند.

• در کشورهای توسعه‌یافته با پوشش واکسیناسیون بالا، نرخ سرطان دهانه رحم به‌طور چشم‌گیری کاهش یافته است.

• ایمنی طولانی‌مدت (حداقل تا ۱۰ سال) دارد.

برنامه تزریق واکسن | نحوه تزریق گارداسیل

واکسن گارداسیل در سه دوز تزریق می‌شود:

1. دوز اول: در زمان دلخواه.
2. دوز دوم: 1-2 ماه پس از دوز اول.
3. دوز سوم: 6 ماه پس از دوز اول.

برای افراد 9 تا 14 سال، برنامه دو دوز نیز کافی است.

تزریق واکسن گارداسیل معمولاً در عضله بازو انجام می‌شود. اگر نوبت دوم یا سوم را فراموش کردید، بهتر است در اسرع وقت ادامه را انجام دهید، بدون نیاز به تکرار مجدد کل مراحل.

مزایای واکسن گارداسیل

• پیشگیری مؤثر از سرطان دهانه رحم، سرطان‌های مرتبط با HPV و زگیل تناسلی.
• کاهش قابل توجه در شیوع ویروس HPV در سطح جمعیت.
• ایجاد ایمنی طولانی‌مدت.

عوارض واکسن گارداسیل

واکسن گارداسیل عموماً ایمن است. با این حال، ممکن است عوارض خفیفی مانند:

• درد یا تورم در محل تزریق واکسن گارداسیل.
• سردرد یا تب خفیف.
• در موارد نادر، واکنش آلرژیک شدید.
• احساس ضعف و خستگی
• سرگیجه و سردرد
• درد عضلانی یا مفصلی
• واکنش های آلرژیک شدید مثل خارش
• تهوع
• کهیر

واکسن گارداسیل هیچ ارتباطی با نازایی یا ناباروری ندارد.

قیمت واکسن گارداسیل در ایران

قیمت‌ها به دلایل ارزی، وارداتی و موجودی بازار نوسان دارد. در سال ۱۴۰۴:

• Gardasil 9: بین ۹ تا ۱۸ میلیون تومان برای هر دوز

• مراکز معتبر عرضه: داروخانه‌های بزرگ، مراکز واکسیناسیون، هلال احمر

پیش از خرید، حتماً از اصالت واکسن و تاریخ انقضای آن اطمینان حاصل کنید.

نکات مهم پس از تزریق

• استراحت کافی در روز تزریق داشته باشید.

• در صورت بروز درد یا تب، از استامینوفن استفاده کنید.

• از انجام فعالیت‌های شدید بدنی بلافاصله بعد از تزریق پرهیز کنید.

• در صورت مشاهده علائم غیرعادی، به پزشک مراجعه کنید.

اهمیت واکسیناسیون

واکسن گارداسیل یکی از مؤثرترین روش‌ها برای کاهش خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم است. با توجه به اینکه عفونت HPV می‌تواند بدون علامت باشد و سال‌ها پس از انتقال باعث مشکلات جدی شود، واکسیناسیون به‌ویژه در نوجوانان و جوانان بسیار توصیه می‌شود.

نتیجه‌گیری

واکسن گارداسیل با پیشگیری از عفونت‌های پرخطر HPV، تأثیر چشمگیری بر کاهش سرطان دهانه رحم و سایر بیماری‌های مرتبط با این ویروس داشته است. آگاهی‌بخشی درباره اهمیت این واکسن، بهبود دسترسی به آن، و تشویق جامعه به واکسیناسیون می‌تواند گامی بزرگ در جهت ارتقای سلامت عمومی باشد.

سوالات متداول درباره گارداسیل

۱. آیا مردان هم می‌توانند واکسن گارداسیل بزنند؟
بله. تزریق واکسن برای مردان در سنین ۹ تا ۲۶ سال و حتی بالاتر توصیه می‌شود تا از ابتلا به HPV و بیماری‌های وابسته جلوگیری شود.

۲. آیا واکسن گارداسیل باعث عقیمی یا نازایی می‌شود؟
خیر. هیچ مطالعه علمی این ادعا را تأیید نکرده و این باورها شایعه هستند.

۳. آیا پس از تزریق گارداسیل نیاز به پاپ‌اسمیر هست؟
بله. زنان باید همچنان به غربالگری سالیانه با تست پاپ اسمیر ادامه دهند.

۴. Gardasil با Cervarix چه فرقی دارد؟
Cervarix تنها در برابر ۲ نوع HPV محافظت می‌کند، در حالی که Gardasil 9 پوشش بسیار گسترده‌تری دارد.