مقالات

دفریز و پاساژ و فریز سلول

دفریز و پاساژ و فریز سلول

دفریز و پاساژ و فریز سلول چیست؟ | بررسی تفاوت‌ها و کاربردها

1. فریز سلول (Cell Freezing)

فریز سلول به فرآیند انجماد و ذخیره‌سازی سلول‌ها در دماهای بسیار پایین (معمولاً در ازت مایع در دمای ۱۹۶- درجه سانتیگراد) گفته می‌شود. هدف از این کار، متوقف کردن تمام فعالیت‌های متابولیک سلول و حفظ حیات آن برای مدت زمان نامحدود است.

 هدف:

  • حفظ سلول‌های با ارزش برای مدت زمان طولانی

  • ایجاد یک منبع (Stock) مطمئن از سلول‌ها

  • امکان اشتراک‌گذاری سلول‌ها بین آزمایشگاه‌ها

  • توقف رشد سلول در یک Passage مشخص

 نکته کلیدی:

در این فرآیند از ماده‌ای محافظ به نام DMSO (دیمتیل سولفواکساید) استفاده می‌شود که از تشکیل کریستال‌های یخ مخرب در داخل سلول جلوگیری می‌کند.

روش انجام:

فرآیند انجماد و ذخیرهٔ سلول‌ها در ازت مایع (۱۹۶- درجه سانتی‌گراد) برای نگهداری بلندمدت است. ابتدا سلول‌ها در محیط فریز حاوی DMSO (۱۰٪) و سرم FBS قرار گرفته، سپس به‌آهستگی در فریزر ۸۰- درجه سانتی‌گراد یا با دستگاه سرمایش کنترل‌شده منجمد می‌شوند. در نهایت ویال‌ها به مخزن ازت مایع منتقل شده تا برای استفاده‌های آینده حفظ شوند.

 

بیشتر بخوانید کروموزوم چیست؟

 

2. دفریز سلول (Thawing/Defreeze)

دفریز یا احیای سلول دقیقاً برعکس فرآیند فریز است. در این مرحله، ویال حاوی سلول‌های منجمد شده را به سرعت و در حمام آب گرم (۳۷ درجه) ذوب می‌کنیم.

 هدف:

  • بازگرداندن سلول‌های ذخیره شده به حالت فعال

  • استفاده از یک خط سلولی که قبلاً ذخیره شده بود

 نکته بسیار مهم:

این فرآیند باید بسیار سریع انجام شود تا سلامت سلول‌ها حفظ گردد. پس از ذوب، باید DMSO رقیق و حذف شود.

روش انجام:

فرآیند بازگرداندن سلول های فریز شده به حالت فعال برای کشت مجدد است. ویال حاوی سلول های منجمد به سرعت در حمام آب ۳۷ درجه سانتی‌گراد ذوب شده، سپس محتویات آن به محیط کشت حاوی سرم منتقل می‌شود تا DMSO رقیق گردد. پس از سانتریفیوژ و حذف supernatant، سلول ها در محیط کشت تازه resuspend شده و به انکوباتور منتقل می‌شوند.

 

3. پاساژ سلول (Passage)

پاساژ که به آن سابکالچر (Subculture) نیز گفته می‌شود، به فرآیند جدا کردن سلول‌های چسبنده از کف فلاسک و تقسیم آن‌ها به ظروف کشت جدید اشاره دارد.

 هدف:

  • تامین فضای کافی و مواد مغذی برای ادامه رشد

  • جلوگیری از توقف رشد و مرگ سلول‌ها

  • حفظ خط سلولی برای هفته‌ها و ماه‌ها

 روش انجام:

پس از رسیدن سلول‌ها به تراکم ۸۰-۹۰٪، محیط کشت قدیمی تخلیه شده و سلول‌ها با PBS شسته می‌شوند. سپس تریپسین اضافه شده و پس از ۳-۵ دقیقه انکوباسیون در ۳۷ درجه، سلول‌های جدا شده با افزودن محیط کشت جدید جمع‌آوری می‌شوند. در نهایت سوسپانسیون سلولی به نسبت مشخص به فلاسک‌های جدید منتقل شده و به انکوباتور منتقل می‌شوند.

 

بیشتر بخوانید عوامل منفی در نتایج Real-time PCR

 

4. جدول مقایسه‌ای: تفاوت‌های کلیدی

فرآیندهدف اصلیشرایط
فریز سلولذخیره‌سازی بلندمدتدمای بسیار پایین (۱۹۶- °C)
دفریز سلولاحیای سلول‌های منجمدذوب سریع در ۳۷°C
پاساژ سلولتکثیر و ادامه کشتشرایط استاندارد کشت (۳۷°C، CO₂)

بیشتر بخوانید میکروب چیست؟

 

5. جمع‌بندی نهایی

درک صحیح تفاوت بین دفریز، پاساژ و فریز سلول برای هر پژوهشگری ضروری است. به زبان ساده:

  • فریز مثل بایگانی کردن است

  • دفریز مثل خارج کردن پرونده از بایگانی است

  • پاساژ مثل کپی‌گیری و گسترش همان پرونده است

با تسلط بر این سه تکنیک، می‌توانید خطوط سلولی خود را به صورت پایدار و عاری از آلودگی برای انجام آزمایشات قابل اعتماد نگهداری کنید.

2 دیدگاه در “دفریز و پاساژ و فریز سلول

  1. مهسا گفت:

    خیلی مفید و آموزنده بود

  2. سارا گفت:

    چه جالب… مرسی یکتا تجهیز. مثل همیشه عالی هستین

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *