مقالات

استخراج پلاسمید با کیت به روش Giga prep و Mini prep

نقشه پلاسمید

پلاسمیدها (Plasmids) مولکول‌های DNA حلقوی و دو رشته‌ای هستند که به طور طبیعی در بسیاری از باکتری‌ها و برخی موجودات یوکاریوتی وجود دارند. این عناصر ژنتیکی به‌عنوان ناقل (Vector) در مهندسی ژنتیک، کلونینگ، بیان ژن، تولید پروتئین‌های نوترکیب و حتی در ساخت واکسن‌های DNA مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای انجام این کاربردها، استخراج پلاسمید از سلول‌های میزبان یک مرحله حیاتی محسوب می‌شود.

استخراج پلاسمید با کیت به روش‌های Mega و Giga Prep

روش‌های استخراج پلاسمید بر اساس میزان مورد نیاز DNA و مقیاس کار به دسته‌های مختلف تقسیم می شوند:

 Mini prep ، Midi prep، Maxi prep،  Mega prep و Giga prep

روش استخراج Mini prep برای بررسی سریع کیفیت کلونینگ و غربالگری کلنی‌ها کاربرد دارداما روش‌ های Mega و Giga prep برای زمانی استفاده می‌شوند که به مقدار بسیار زیادی پلاسمید DNA با خلوص بالا نیاز است.

plasmid-DNA-extraction-mini-kit.

plasmid-DNA-extraction-mini-kit.

 

کیت استخراج پلاسمید مینی Mini prep favorgen

 

 

چرا از روش استخراج پلاسمید Mega و Giga Prep استفاده کنیم؟

در تحقیقات پایه و آزمایشگاه‌های آموزشی، معمولاً تولید چند میکروگرم DNA کافی است. اما در پروژه‌های پیشرفته‌تر، نیاز به میلی‌گرم‌های زیادی از پلاسمید خالص وجود دارد. به‌ویژه در موارد زیر:

  • ترانسفکشن در مقیاس بزرگ (Large-scale transfection)  در سلول‌های یوکاریوتی.
  • بیان پروتئین نوترکیب در سیستم‌های یوکاریوتی یا پروکاریوتی.
  • ساخت واکسن‌های DNA یا ژن‌درمانی (Gene Therapy)
  • کاربردهای صنعتی در تولید داروها و آنزیم‌ها

روش‌های Mega prep و Giga prep طراحی شده‌اند تا حجم زیادی از کشت باکتری را پردازش کرده و چندین میلی‌گرم DNA خالص و پایدار تولید کنند. به این دلیل از روش های Mega prep و Giga prep استفاده می شود.

مقایسه بین انواع روش‌های استخراج پلاسمید

روشحجم کشت باکتریمیزان تقریبی DNAکاربرد
Mini prep1–5 mL20–50 µgبررسی سریع کلونینگ، PCR
Midi prep25–50 mL100–300 µgآنالیز توالی، آزمایش‌های کوچک
Maxi prep100–250 mL500 µg – 2 mgکلونینگ پیشرفته، بیان ژن
Mega prep250–500 mL2–5 mgترانسفکشن گسترده، بیان پروتئین
Giga prep1–2.5 L7–10 mg (گاهی بیشتر)واکسن DNA، ژن‌درمانی، تولید صنعتی

 

مراحل استخراج پلاسمید به روش Mega و Giga Prep

  1. کشت باکتری (Bacterial culture)

  • از سویه‌های استاندارد E. coli مانند DH5α، JM109 یا XL1-Blue استفاده می‌شود.
  • حجم کشت بسته به نوع روش بین 250 mL (برای Mega) تا 2.5 L (برای Giga) متغیر است.
  • محیط‌های غنی مانند Terrific Broth (TB) یا 2xYT برای افزایش بازده توصیه می‌شوند.
  1. برداشت سلول‌ها (Harvesting)

  • با سانتریفیوژ دور بالا (6000–8000 g) سلول‌ها رسوب داده می‌شوند.
  • در مقیاس Giga prep این مرحله به دستگاه‌های سانتریفیوژ صنعتی نیاز دارد.
  1. لیز قلیایی (Alkaline lysis)

  • بافر لیز شامل SDS و NaOH برای شکستن غشا و دناتوره کردن DNA استفاده می‌شود.
  • سپس بافر خنثی‌سازی (Potassium acetate یا Sodium acetate) اضافه می‌شود تا DNA ژنومی و پروتئین‌ها رسوب کنند و پلاسمید در سوپرناتانت باقی بماند.
  1. فیلتراسیون یا سانتریفیوژ

  • سوپرناتانت شفاف‌سازی می‌شود تا بقایای سلولی حذف گردد.
  1. اتصال پلاسمید به ستون سیلیکا (Binding to silica column)
  • محلول حاوی پلاسمید به ستون‌های سیلیکا یا رزین‌های اختصاصی منتقل می‌شود.
  • DNA در حضور نمک‌های chaotropic به ستون متصل می‌شود.
  1. شستشو (Wash)

  • ستون با محلول‌های حاوی اتانول شستشو داده می‌شود تا پروتئین‌ها و نمک‌ها حذف شوند.
  1. الیوشن (Elution)

  • پلاسمید DNA با آب بدون نوکلئاز یا بافر  TE (Tris-EDTA) بازیابی می‌شود.
  • در کیت‌های Endotoxin-free مرحله اضافی برای حذف لیپوپلی‌ساکاریدهای باکتریایی وجود دارد که برای ترانسفکشن در سلول‌های پستانداران یا تزریق در حیوانات حیاتی است.

بیشتر بخوانید علائم انفولانزا

مزایا و محدودیت‌های روش استخراج پلاسمید با کیت به روش گیگا و مگا

مزایای روش giga  و mega

  • تولید مقادیر بسیار زیاد DNA پلاسمیدی.
  • خلوص بالا، قابل استفاده در سلول‌های حساس یوکاریوتی.
  • امکان انتخاب کیت‌های Endotoxin-free برای کاربردهای in vivo.

محدودیت‌های روش giga  و mega

  • نیاز به حجم زیاد محیط کشت و مواد مصرفی.
  • وابسته به دستگاه‌های سانتریفیوژ پرقدرت.
  • هزینه‌بر بودن نسبت به Mini و Maxi prep
  • زمان‌برتر (به دلیل مراحل حجیم‌تر).

نتیجه‌گیری

روش‌های Mega و Giga prep ابزار قدرتمندی برای استخراج پلاسمید در مقیاس بزرگ هستند. در حالی که Mega prep بیشتر برای کاربردهای تحقیقاتی پیشرفته و آزمایش‌های بیان ژن یا ترانسفکشن‌های گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد، Giga prep برای کاربردهای صنعتی و درمانی همچون واکسن DNA یا ژن‌درمانی طراحی شده است.

انتخاب بین این روش‌ها به حجم کار، هدف نهایی، و نیاز به خلوص و مقدار DNA بستگی دارد. در نهایت، این تکنیک‌ها بخش مهمی از مسیر انتقال از تحقیقات آزمایشگاهی به کاربردهای بالینی و صنعتی را تشکیل می‌دهند.

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *