ویروس HPV چیست ؟
ویروس HPV چیست؟
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یک ویروس کوچک DNA دار دو رشته ای و بدون پوشش (انولوپ) ، از خانواده پاپیلوما ویریده (Papillomaviridae) می باشد. ژنوم ویروس به صورت حلقوی و در حدود 8kb است. این ویروس عامل ایجاد کننده عفونت HPV (عفونت ویروس پاپیلومای انسانی ) بوده و سلول های پوست یا مخاط را آلوده می کند.
این ویروس یک گروه بزرگ از ویروسهاست که به پوست و غشاهای مخاطی حمله میکند و میتواند بدون علائم باشد یا باعث بروز زگیلهای تناسلی و تغییرات پیشسرطانی در سلولها شود. برخی از انواع این ویروس بهویژه با سرطانهای مختلف، از جمله سرطان دهانه رحم، واژن، مقعد، آلت تناسلی و گلو مرتبط هستند
HPV بیش از 200 نوع مختلف دارد. از این میان، برخی نوعها مانند HPV-16 و HPV-18 مسئول بیش از 70٪ موارد سرطان دهانه رحم هستند. همچنین نوعهای HPV-6 و HPV-11 مسئول ایجاد 90٪ از زگیلهای تناسلی میباشند. واکسن گارداسیل با هدف پیشگیری از این نوعها طراحی شده است.
انواع ویروس HPV
ویروس HPV بر اساس خطر ایجاد سرطان به دو دسته کلی تقسیم میشود:
- انواع کمخطر (Low-Risk HPV):
- شامل HPV-6 و HPV-11.
- این نوعها معمولاً باعث ایجاد زگیلهای تناسلی و تغییرات خفیف سلولی میشوند که سرطانی نمیشوند.
- انواع پرخطر (High-Risk HPV):
- شامل HPV-26، HPV-18، HPV-31، HPV-33، HPV-16و دیگر انواع.
- این نوعها مسئول بیشتر سرطانهای مرتبط با HPV هستند، بهویژه سرطان دهانه رحم.
- انواع کمخطر (Low-Risk HPV):
تیپ 26 hpv:
HPV تیپ 26 یکی از نوعهای پرخطر (High-Risk) ویروس پاپیلومای انسانی است.
- این تیپ کمتر از HPV-16 و HPV-18 شایع است، اما به دلیل توانایی بالقوه در ایجاد تغییرات پیشسرطانی و سرطانی در سلولهای دهانه رحم، توجه ویژهای را به خود جلب کرده است.
- HPV تیپ 26 معمولاً با تغییرات سلولی خفیف تا شدید مرتبط است و میتواند یکی از عوامل زمینهساز سرطان دهانه رحم و دیگر سرطانهای مرتبط با HPV باشد و حتما نیاز به پیگیری دارد.با این حال اطلاعات دقیق و مشخصی از این تیپ در دسترس نیست.
HPV تیپ 26 و بیماریهای مرتبط
- تغییرات پیشسرطانی:
- عفونت پایدار با HPV تیپ 26 میتواند منجر به تغییرات غیرطبیعی در سلولهای دهانه رحم (CIN) شود که در صورت عدم درمان، ممکن است به سرطان دهانه رحم منجر شود.
- سرطان دهانه رحم:
- اگرچه تیپ 26 شیوع کمتری نسبت به تیپهای 16 و 18 دارد، اما همچنان بهعنوان یکی از نوعهای پرخطر در ایجاد سرطان دهانه رحم شناخته میشود.
- تغییرات سلولی در دیگر نواحی:
- این تیپ ممکن است با سرطانهای مقعد، آلت تناسلی و گلو نیز مرتبط باشد، هرچند تحقیقات بیشتری برای تأیید این ارتباط مورد نیاز است.
راههای انتقال HPV
HPV عمدتاً از طریق تماس مستقیم پوست به پوست منتقل میشود. این تماس میتواند شامل موارد زیر باشد:
- تماس جنسی:
- شایعترین روش انتقال.
- از طریق رابطه جنسی واژینال، مقعدی، یا دهانی.
- تماس پوست به پوست:
- حتی در صورت عدم دخول ممکن است ویروس منتقل شود.
- انتقال از مادر به نوزاد:
- در هنگام زایمان، ممکن است ویروس به نوزاد منتقل شده و باعث بروز مشکلاتی مانند پاپیلوماتوز تنفسی در کودک شود.
- وسایل آلوده:
- احتمال انتقال از طریق وسایل شخصی مانند حوله یا تیغ در موارد نادر وجود دارد.
از ریسک فاکتورهای عفونت مقاربتی یا STI ( Sexually transmitted infection) با HPV ، می توان به سن پایین در اولین رابطه جنسی، شرکای جنسی متعدد، سیگار کشیدن، ضعف سیستم ایمنی ( مثلا افراد مبتلا به ویروس HIV) اشاره کرد . نحوه انتقال ویروس معمولا از طریق تماس مستقیم پوست به پوست بوده و از رایج ترین روش های انتقال می توان به رابطه جنسی واژینال، مقعدی و دهانی اشاره کرد.علاوه بر این، ویروس HPV قابلیت انتقال به جنین از طریق مادر در دوران بارداری را دارا می باشد.
طی بررسی های انجام شده ، هیچ مدرکی مبنی بر انتقال ویروس از طریق سطوح و وسایلی مانند صندلی توالت و .. وجود ندارد، با ابن حال سویه های عامل ایجاد کننده زگیل ممکن است از طریق سطوحی مانند کف (floor)، انتقال یابند. یک فرد مبتلا به HPV ممکن است به بیش از یک سویه از ویروس پاپیلومای انسانی آلوده شود.
طبق مطالعات انجام شده، ویروس HPV تنها انسان را تحت تاثیر قرار میدهد. با وجود این که، فرد مبتلا به ویروس HPV ممکن است هیچ تظاهرات بالینی نداشته باشد اما هم چنان قادر به انتقال ویروس از طریق تماس جنسی محافظت نشده به سایر افراد می باشد.
عفونت HPV | پاپیلومای انسانی
بررسی نتایج چندین مطالعه مورد- شاهدی و کوهورت نشان می دهد که عفونت HPV ، ریسک فاکتور اصلی برای ایجاد نئوپلازی، داخل سلول های اپیتلیال دهانه رحم می باشد و این خطرابتلا ، به طور قابل توجهی با عفونت مداوم با ویروس های پاپیلومای پرخطر مثل HPV16 وHPV18 افزایش می یابد. HPV16 سرطان زا ترین تایپ ویروس پاپیلومای انسانی می باشد و تقریبا با 60% از سرطان های دهانه رحم (Cervical Cancer) ارتباط دارد و تقریبا مسئول 90% از سرطان های دهان و حلق با منشا ویروس پاپیلومای انسانی می باشد. ویروس HPV18 نیز به طور تقریبی با 10 تا 15 % از سرطان های دهانه رحم در ارتباط است.
در بسیاری از موارد، HPV هیچ علامتی ایجاد نمیکند و به طور طبیعی توسط سیستم ایمنی بدن پاک میشود. اما در موارد دیگر میتواند علائم زیر را ایجاد کند:
علائم HPV :
- زگیل تناسلی: زگیلهای کوچک یا بزرگ که ممکن است در ناحیه تناسلی یا مقعد ظاهر شوند.
- تغییرات پیشسرطانی: این تغییرات ممکن است در آزمایشهای غربالگری مانند پاپ اسمیر تشخیص داده شوند.
- سرطان: برخی انواع HPV میتوانند باعث بروز سرطانهای دهانه رحم، مقعد، گلو، و دیگر نواحی شوند.
بیشتر عفونت های HPV ، فاقد هر گونه علایم بالینی می باشند و 90% آن ها، طی دو سال به صورت خود به خود برطرف می شوند. با این حال در برخی از موارد، عفونت HPV ادامه می یابد و منجر به زگیل یا ضایعات پیش سرطانی (ضایعاتی با بافت های غیر طبیعی ) می شوند. این ضایعات بسته به محل آسیب دیده ، خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم (Cervix)، فرج (Vulva)، واژن (Vagina)، Penis، مقعد (Anus)، دهان (Mouth)، لوزه ها (Tonsils) و گلو (Throat) را افزایش می دهند. گاهی اوقات عفونت HPV بعد از سال ها، مجددا فعال می شود. تصور می شود که سیستم ایمنی با ویروس مبارزه می کند و تنها زمانی که تایپ های با ریسک بالای ویروس، سال ها در بدن فرد مبتلا باقی بمانند، ممکن است با ایجاد تغییرات سلولی در دراز مدت باعث ایجاد سرطان های نام برده، شوند . تحقیقات برای درک چگونگی ارتباط بین HPV و سرطان همچنان ادامه دارد و هنوز علت این که چرا ویروس در اکثر موارد و نه در تمام موارد از بین می رود مشخص نشده است.
به طور کلی سرطان ناحیه اروفارنکس (Oropharynx) یا ناحیه پشت گلو به علت استفاده مداوم از تنباکو و الکل است؛ اما مطالعات اخیر نشان می دهد که در حدود 60 تا 70% از سرطان های اوروفارنکس احتمالا با HPV در ارتباط هستند. بسیاری از این درصد ابتلا ممکن است ناشی از ترکیب ریسک فاکتورهای تنباکو، الکل و HPV باشد.
روشهای پیشگیری
در هر قسمت از این مقاله میتوانید با کلیک بر روی کیت استخراج DNA از بافت ، به اطلاعات و دستورالعمل مربوطه مراجعه فرمایید.